Sorgu Düzenleyicisi (Query Designer)

Eyl 06, 2013

"Enterprise Manager"ın sunduğu kolaylıklardan biri de, tabloların içeriklerinin kolaylıkla görülmesini sağlayan Query Designer (Sorgu Düzenleyicisi) adlı araçtır. Düzenleyici ile bir tablonun içeriği hızlı bir şekilde denetlenebilir. Düzenleyici, satırları görmeyi, düzenlemeyi, tablolara yeni satırlar eklemeyi kolaylaştırır.

Bir veritabanı genişletip, Tablolar simgesine gelinir. "Enterprise Manager" ayrıntı bölümünde seçilen veritabanındaki tablolar listelenir. Önceden oluşturulan bir tablonun üzerine gelip, farenin sağ tuşunu tıklanır. Açılan menüden Tablo Aç (Open Table) alt menüsünden Return All Rows komutu tıklanır.



Sql Server tabloyu bütün satırlarıyla düzenleyicide açar.



Sorgu düzenleyici ile, açılan tablo içindeki veriler üzerinde değişiklikler yapılabilir. Düzenleyici kapatıldığında bu değişiklikler otomatik olarak tabloda kaydedilecektir.
Sorgu düzenleyicinin yapısı şöyledir:
Tabloların açıldığı bölüm düzenleyicinin "Sonuç Penceresi (Result Pane)"dir. Düzenleyicinin "Diyagram Penceresi (Diagram Pane)", "Grid Penceresi (Grid Pane)", "SQL Penceresi (SQL Pane)" olmak üzere üç bölmesi vardır. Aşağıdaki şekilde ilk bölme; Diyagram Penceresi, ikincisi; Grid Penceresi ve üçüncüsü; SQL Penceresidir. Bu bölümler sorgu düzenleyici araç çubuğundaki ilgili simgeler tıklanarak açılabilir.



Diyagram Penceresi (Diagram Pane):

Grafiksel görüntünün faydalarını burada da görülür. Sorgu Çözümleyici'de açılan tablonun, Diyagram Penceresi bölümünde, görüntülenmesi istenen sütunları seçerek, kolaylıkla tabloda ulaşmak istenilen verilere ulaşılabilir. Örneğin: Yukarıda Sorgu Çözümleyici'de Adı ve Soyadı bölümlerini işaretleyip Çalıştır (Run) butonu tıklanırsa, tabloda Adı ve Soyadı sütunları altındaki veriler sonuç penceresinde görüntülenecektir.



Grid Penceresi (Grid Pane):

Oldukça kolay ve kullanışlı bir bölümdür. Satırların görüntülemedeki sıralarını değiştirilebilir, sorgulama ölçütü ile tablodan istenen veriler kolaylıkla görüntülenebilir.

Sorgu düzenleyicide "Grid Penceresi" açılır. Column (Sütun) bölümünden satırların görüntülenmesinde, öncelik sırası istenilen şekilde ayarlanır. Aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi satırlar ID, Soyadı, Adı, Adresi, Telefon, Tarih sıralamasındadır. Aşağıda ise, tablonun ID, Soyadı, Adı, Telefon, Adresi sıralamasında görünmesi veTarih satırının görüntülenmemesi istenmektedir. 



Çalıştır (Run) komutu tıklandığında, tablo aşağıdaki gibi, sonuç penceresinde görüntülenecektir. 




Bir veri hakkında, acilen sahip olduğu özelliklere ihtiyaç olabilir. Tabloyu çağırıp, istenilen veriyi ve özelliklerini tabloda aramak uzun ve zahmetli bir iştir. Bunun yerine Sorgu Düzenleyici "Grid Penceresi" özelliklerinden faydalanarak istenilen bilgilere hemen ulaşılabilir. Örneğin: Acil olarak Veli KÖKSAL adlı personelin telefon numarasına ihtiyaç duyuldu. Grid Penceresinde, Sütun (Column)  bölümünden sırayla Adı,Soyadı ve Telefon satırlarının görüntülenmesi seçilsin. Ölçüt (Criteria) bölümüne, Adı satırında Veli, Soyadı satırında Köksal yazılsın. Çalıştır (Run) komut düğmesi tıklandığında Sonuç Penceresi'nde Veli KÖKSAL isimli personelin telefonu görüntülenecektir.



SQL Penceresi (SQL Pane): 

SQL Penceresi, gerçekleştirilen sorgulamaları oluşturan Transact-SQL ifadelerini görüntüler. SQL Penceresine, Transact-SQL ifadelerini doğrudan da girilebilir. Transact-SQL ifadeleri bilinmiyorsa, Grid ve Diyagram pencereleri kullanılarak rahatça öğrenilebilir. Grafiksel olarak Grid ve Diyagram pencerelerinden işlemleri gerçekleştirildiğinde, Sorgu çdüzenleyici Transact-SQL ifadelerini otomatik olarak oluşturmaktadır. Örnek olarak yukarıda gerçekleştirilen işlem SQL Penceresinde görüntülenir.



Yapılan işlemler ile ifadeler karşılaştırıldığında, bu ifadeler kavranmakta zorluk çekilmez. Grid Penceresi'nde, Ölçüt bölümünden ad ölçütünü Veli, soyad ölçütünüKöksal girerek, Sütun bölümünden Personel tablosunun Adı, Soyadı ve Telefon satırlarını görüntülenmesi istendi. Transact-SQL ifadelerine bakılacak olursa, kod dizimi şu şekilde açıklanabilir; Personel tablosunda, Adi sütununda veli ve Soyadi sütununda Köksal adlı verilerin Adi,Soyadi,Telefon satırlarını görüntüle."